Şavşat Duvar Gazetesi Ekonomi

Maden Suları ve Kaplıcaları - I

Tamer Yalanız

Yeraltı sularının kendilerine bir yol bularak yeryüzüne çıktığı yerlere KAYNAKdenir.Değişik kimyasal bileşimde ve sıcaklıkta olan sularıda değişik adlandırmaktayız. İçtiğimiz suların sıcaklığı ortalama 10-15dereceiçerlerindeki toplam erimiş madde miktarıda 1000mg/lt den azdır. Yeraltından çıkan suların bazılarının sıcaklıkları bazılarının ise hem sıcaklık hemde içerisinde erimiş madde miktarları çoktur.İçerisinde 1 litrede 1gramdan fazla erimiş madde bulunan ve şifa özelliği olan sulara mineralize su MADEN SUYU denir. Suların sıcaklığı bölgenin ortalama hava sıcaklığından 5-6 derece daha fazla olursa bu gibi sulara ILICA, Sıcaksu, Termalsu adı verilir.Bu tür suların yeryüzüne çıktığı kaynağın üzeri bir tehsisle kapatılarak hizmet veriyorsa buna KAPLICA denir. Kaplıca ve maden sularından içme banyo, yıkanma , sürme, buğu, gibi özelliklerinden yararlanılır. Şifa özelliği sıcaklıktan, içerilerindeki erimiş yada gaz halindeki maddelerden yada radyoaktif elemanlardan ileri gelmektedir. İçerlerinde çeşitli eriyikler bulunan ve sıcaklıkları normalin üzerinde olan kaplıca ve maden suları yerkabuğunun derinliklerinden yükselerek yeryüzüne çıkmaktadır. Ölçümlere göre yeraltındaki sıcaklık ,taşların cinsine,ısı iletkenliklerine,Jeolojik yapılarına, göre değişmekte ve genellikle her 30 metre derinlikte sıcaklık 1 derece artmaktadır. Buna göre ilçemizdeki MİKELET'İN ÇERMİĞİ:36 derece

Yıllık ortalama sıcaklık 12 derece olsun
36-12=24
24x30m=720m lik bir derinlikten geldiğini söyleyebiliriz.
Kaplıca ve maden sularının kökenleri 3 şekilde açıklanabilir.
JÜVENİL SULAR:

Yerkabuğunun derinlerinden gelen sularla, geçtiği mineral ve madenler arasında az yada çok kimyasal reaksiyonlar meydana gelir.Magmaya olan uzaklığa,Sıcaklığın gücüne geçtiği madenlerin türüne,rezerv miktarına göre madensel tuzlar erimeye başlar.Böylelikle bu sular geldikleri güzergahlar boyunca kimyasalları ve madensel tuzlarıda beraberinde getirir ve sıcak su kaynağımızdan yeryüzüne ulaşır.Jüvenil sıcak sular daha çok volkanik bölgelerde oluşur

VADOZ SULAR

Yer yüzündeki suların yerçekimi ile fissür, çatlak, fay ve diğer süreksizliklerden sızarak yerin derinliklerine gitmesi orada ısınıp sıcaklık kazanması sonra herhangi bir yolla tekrar yukarıya çıkması sonucu oluşan sıcak sulara denir.Bu sularda yıllık yağış ve yeraltı su seviyesinin büyük önemi vardır.bunların artması durumunda miktar suyun debisi artar sıcaklık düşer,azalması durumunda kaynak kurumaya kadar gider.Genelde sıkışmış kıvrımlı orojenik bölgelerde oluşur.

KARIŞIK SULAR

Yerin derinliklerinden yukarıya doğru yükselen JÜVENİL sularyüzyden derinliklere sızan VADOZ sularla değişik ortamlarda ve bölgelerde birbirleriyle karışır ve üçüncü bir tür maden sularını oluşturur.

TAMER YALANIZ
JEOLOJİ MÜHENDİSİ

Bu İçerik 12706 Kez Görüntülendi

Ekonomi Üye Listesi