1/1/2007 tarihinde uygulamaya girecek olan sosyal güvenlik ve genel sağlık sigortası yasası 5510 sayılı kanun ile yapılan düzenlemenin bizleri günlük etkileyecek konuları hakkında sizleri bilgilendirmeğe çalışacağım.

5510 sayılı yasa ile Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve SSK tek çatı altında birleştirilerek emeklilik kısmı ile sağlık kısmı birbirinden ayrılacaktır..Bu yazıda sigortalılığın bireysel yönünü isteğe bağlı sigortalılık ile ilgili değişiklikleri açıklamaya çalışacağım.

Şu an yürürlükte olan kanunda isteğe bağlı sigortalılık için bazı önkoşullar mevcut olup o şartları yerine getirenler isteğe bağlı sigortalılığa geçebilmektedir.1080 gün prim ödeme den sonra isteğe bağlı sigortalılığa geçilebilmekte iken 1/1/2007 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek 5510 sayılı yasa ile süre şartı kaldırılmaktadır. Sigorta sicil numarası olan herkes isteğe bağlı sigortalı olabilmektedir. Kanunun ilgili maddeleri aşağıdaki gibidir. İsteğe bağlı sigorta ve şartları

MADDE 50- İsteğe bağlı sigorta; kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tâbi olmalarını sağlayan sigortadır.

İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye'de yasal olarak ikamet edenlerde;

a) Bu Kanuna tâbi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte, ay içerisinde 30 günden az çalışmak veya son bir yıl içinde 360 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak,

b) Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak,

c) 18 yaşını doldurmuş bulunmak,

d) İsteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma başvuruda bulunmak,

şartları aranır.

İsteğe bağlı sigorta başlangıcı ve sona ermesi

MADDE 51- İsteğe bağlı sigortalılık, müracaatın Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren başlar.

İsteğe bağlı sigortalı olarak prim ödenen tarihlerde, 4 üncü maddeye göre sigortalı olmayı gerektirecek çalışması bulunduğu tespit edilenlerin, zorunlu sigortalılıkla çakışan isteğe bağlı prim ödenen süreleri iptal edilerek, bu süreye ilişkin ödedikleri primler ilgililere iade edilir.

İsteğe bağlı sigortalılık;

a) İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiş son günü takip eden günden,

b) Aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden,

c) Ölen sigortalının ölüm tarihinden,

itibaren sona erer.

İsteğe bağlı sigorta primi ödenmiş süreler, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulamasında dikkate alınır ve bu süreler 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilir.

İsteğe bağlı sigorta primleri ve ödenmesi

MADDE 52- İsteğe bağlı sigorta primi, 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen günlük kazanç ve prim ödeme gün sayısı üzerinden bulunacak kazancın % 32'sidir. Bunun % 20'si malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, % 12'si genel sağlık sigortası primidir.

İsteğe bağlı sigortalı olanlar, bakmakla yükümlü olunan kişi olsa dahi, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır ve genel sağlık sigortası primini de ödemekle yükümlüdürler.

Ait olduğu aydan itibaren en geç 12 ay içinde 89 uncu maddenin ikinci fıkrasına göre hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte ödenmeyen süreler, sigortalılık süresinden sayılmaz. Bu 12 aylık süreden sonra ödenen primler 89 uncu maddenin üçüncü fıkrası hükümlerine göre iade edilir.

İsteğe bağlı sigortalıların zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcunun bulunması halinde, isteğe bağlı sigortaya tâbi ödenen primler öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle Kuruma olan borçlarına mahsup edilir.

İsteğe bağlı sigortalı yeni yasa ile genel sağlık sigortası kapsamına alınmakta ve genel sağlık sigortası ödeme zorunluluğu getirilmektedir. Burada kişinin sigortalı eşi kapsamında olması durumunu değiştirmemektedir. Prime atıf yapılan 82. madde asgari ücreti tanımlayan maddedir. Bugünkü asgari ücrete göre asgari prim tutarı 170,00 YTL olmaktadır. Asgari ücret arttığında bu rakamda artacaktır.

İsteğe bağlı sigortalı normal sigortalı olarak çalışmaya başladığında isteğe bağlı ödenen primler gün hesabinda, dikkate alınacaktır. İsteğe bağlı sigortalı primleri ödenmemesi durumunda 12 aylık bir sürede gecikme faiziyle ödenmesi halinde sigortalılıktan sayılmakta bu süreden sonra yapılacak ödemeler sigortalılıktan sayılmıyacaktır.

Kısaca yeni dönemde önceden sigortalı olmak sınırı kaldırılmış genel sağlık sigortası kapsamında prim ödemesi getirilmiş. Sistemden çıkış ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.

Makaleyi uzatmamak için bir sonraki yazıda genel sağlık sigortasından bahsedeceğim.