Dünyada başta Kanada olmak üzere birçok ülkede üretimi yapılan ve 'mavi altın' olarak bilinen likapanın, daha çok bilinen adıyla yaban mersininin, Doğu Karadeniz Bölgesi'nin yüksek rakımlı ve meyilli kesimlerinde yetiştirilebildiği bildirildi. Türkiye'de Doğu Karadeniz Bölgesi'nin iklim özeliklerinde yetişebilen ve mavi altın olarak anılan 'likapa', diğer adıyla yaban mersini yeterince tanınmıyor. Likapa ile ilgili araştırmalar yapan Samsun 19 Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Çelik, likapanın Doğu Karadeniz Bölgesi yaylalarında yabani formları bulunan ve halk arasında ligarba, çera, lifos, çalı çiçeği, çay üzümü, çoban üzümü gibi mahalli isimlerle anılan bir meyve olduğunu söyledi. Likapanın, bölgenin yüksek rakımlı dağ ve meyilli arazilerinde ve asitli topraklarda kolaylıkla yetişebildiğini belirten Çelik, likapanın yöre halkı tarafından taze olarak reçel ve pekmez yapımında kullanıldığını kaydederek, meyvenin kültürünün yapılması durumunda doğada bulunan formlarına göre daha iri, sulu ve tatlı meyve vermesinin mümkün olduğunu, hastalık ve zararlılara karşı da daha iyi korunma sağlandığını ifade etti. Taze meyve olarak tüketilmesinin yanında meyve suyu sanayiinde, kök, yaprak ve çiçekleri ise ilaç sanayiinde kullanılan likapa C ve A vitamini açısından oldukça zengin bir meyve. Dünyada yılda yaklaşık 207 bin ton üretimi yapılan likapanın kilogramı ABD'de 16 dolardan, ülkemizde ise 6 milyon liradan satılıyor. Doğu Karadeniz Bölgesi'nin iklim ve toprak yapısına uyum sağlayan ve 'mavi altın' olarak adlandırılan likapanın, ağırlıklı olarak çay ve fındık tarımı yapılan bölgede, alternatif bir ürün olabileceği ifade ediliyor • Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici özellik taşımaktadır. • Yaban mersini çayının idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik etkisi göstermektedir. • Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktive etmektedir. • Anti kanserojen ve antioksidan özelliğe sahiptir. • Yağlı bileşiklerin vücuttan atılmasını sağlar. • Taze olarak yenildiğinde kanı temizler. • Besleyici olmasına rağmen kalori ve sodyum içeriği düşüktür. • Kan şekerini düşürür • Bağırsak metabolizmasını düzenleyen lifli özelliği vardır. • Kan kolesterolünü düşürür. Pektin içeriği yüksektir. • Kalp krizi riskini azaltır. • Gece görüş kabiliyetini artırır. • HIV VİRÜSÜNÜN tekrarlanmasını azaltır. • Damar elastikliği ve gözlerin geçirgenliğini artırır • Vücutta biyoaktif madde olarak kullanılan polifenoller, aktokyaninler, flavanoller ve tanenlerce zengindir. • Kansere karşı savaşan ELLAGIC-ASİT içeriği oldukça yüksektir. • Diyetlerin sağlıklı ve çok değerli bir parçasıdır. • Göz yorgunluğunu giderir, miyopluk ve şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kamaşma, kılcal damar çatlaması ve gece körlüğünü ortadan kaldırır. • Kabızlık, bulantı, mide kramplarını ve ülseri önler. • Damar sertliği oluşumunu engeller. • Varis ve basur’u (hemoroit) iyileştirir. • Sakinleştirici özelliği vardır. • Ağız içi yaralarını iyileştirir. İltihaplar için dezenfektan özelliği taşır potasyum içeriği son derece yüksektir • Gece körlüğünü ortadan kaldırır o 2. Dünya savaşı sırasında İngiliz Hava Kuvvetleri pilotlarının doktorların önerisiyle bol miktarda yaban mersini reçeli yiyerek gece uçuşlarına çıktıklarını ve yorgun gözlerini dinlendirdiklerini kayıtlardan biliyoruz. Pilotlar, yabanmersini reçeli yedikten sonra gece uçuşlarına çıktıklarında gece görüşlerinde bir düzelme ve iyileşme hissettiklerini sık sık rapor ediyorlardı. o Avrupa ve Amerika’da yabanmersini preparatları gece körlüğü ve diyabetik retinopati ve zayıf kan dolaşımını artırmak için kullanılmaktadır. Almanya’da ise ayrıca, ishal durdurucu olarak da kullanılmaktadır. • Gut ve Romatizma • HIV virüsünün tekrarlanmasını önlüyor. Bizim mosi(moçi) nelere kadirmişte bilmiyormuşuz.Fransada her markette kaselerin içinde satılıyor moçiler.Bende çocukluğumun burdaki tanıkları diye alıp yiyorum,bir komşumun bahçesinede ağacını alıp ektim.Bir gun marketten moçi alırken bir Fransız arkadaşımla karşılaştım,benim nerden bildiğimi sordu.Bende ülkemde ve memleketimde olduğunu anlattım.O başladı faydalarını sıralamaya.Ben faydası için değil anılarımın tanığı için alıyordum.Arkadaş yarım saat anlattı,ben abartılı buldum,eve gelince internetten araştırdım ve Fransız arkadaşım haklıymış.Bende bu ilginç bilgileri sizlerle paylaşmak istedim.Bu yazın mosi(moçi) yiyeceklere afiyet olsun,benim içinde yiyin . NURŞEN KUMAŞ