Şavşat Duvar Gazetesi Kültür ve Sanat

Savsatca Bazı Kelimeler

Turgay Kurtuluş

Aba: Anne/ Kiz Zernisan, aban nerede?

Abla: Yenge/ Abla, taday ise getti mi?

Ahor: Ahir/ Ahorun kapisini açuh unutmisin.

Ana: Anne/ Anay geldi mi?

Aprak: Ters (Mecazi olarak huysuz)/ Eydür ama birez aprakluhi var.

Ayhuriya: Bosu bosuna/ Hep ayhuriya konusiyersin!

Baci: Kiz kardes, abla/ Baci sogandan aci veya basimin taci.

Bayah: Demin, az önce/ Bayah seni gördüm, nerden geliyerdin?

Bed: Çirkin/ Karisi bed olanin gövli disarda olur..

Buclanmah: Karincalanmak/ Ayaklarm buclaniyer.

Cucul: Civciv/ Cucullara yem ver!

Çoç etmah: Emeklemek/ Bizim çocuh çoç ediyer, birezden gezer.

Deh düsmah: Farkina varmak/ Oradan kaç kere geçtim dehdüsemedim baci!

Deremet: Mahsul/ Bu seneki deremet çoh eydür.

Dirgen: Üç veya dört disli harman aleti/ Samani dirgeninen yay, kurusun!

Elefese/telefese: Telâsa kapilmak/ Suçuni biliyer da elesefeye kaldi!

Emi: Amca/ Bu benim emimin oglidür.

Eski Hamur: Hamur mayasi / Eski hamuri böyüttünmi gelinim?

Goroh: Kesek/ Gorogi atar gözün çihardurum.

Gorglamah: Köpek bogusmasi/ Ne yerde gorglaniyersin, gahsana!

Hab: Komsularin birbirine ödünç süt vermesi/ Südüm az idi hab ettim.

Hecet: Alet/ Ise gedende hecetin yanan al.

Hedik: Haslanmis misir veya bugday/ Hedik çoh yemah ey degül.

Hiraklanmah: Yemegin yanmasi/ Geldim ki pilav hiraklanmis!

Juryal etmah: Titremek/ Sürgün ahlima gelende etlerim juryal ediyer.

Küntlemah: Hamuru yuvarlayarak yufka açmaya hazirlamak / Hamuri küntledim sen de açmaga basla.

Koyermah: Sali vermek, birakmak / Hayvanlarin ipini aç koyer getsin.

Keklanmah: Tavuklarin toprakta eselenmesi/ Ne keklaniyersin, bir sey mi yitürdün?

Kevlemah: Topragi kazmak/ Topragi kevle de bu çigidi ek!

Kinilamah/kinnamah: Nisan almak/ Adamin gözüni kiniladim.

Kiryal: Tertemiz/ Havliden içeri girduh ki evleri kiryal ediyer.

Kotos: Misirin meyvesi/ Tallada kotoslari gördün mi?

Kudre: Korunakli/ Burada oturah, biraz kudredür.

Kibal: Öylece, o sekilde/ Yohardan o kibal düsdi ki belini kirdi.

Kuntlamak: Ziplamak/ Keyfinden kuntliyer!

Kurdalama: Kurcalama, karistirma/ O isleri kurdalama!

Kuyulmah: Kaynaktan yüzükoyun su içmek/ Nesil da kuyulmis su içiyer!

Lelevün etmah: Karmakarisik etmek/ Çocuhlar evi lelevün etmisler!

Leçek: Basörtüsü / Bilor nene, leçegin geline ver yahasin.

Makval: Bögürtlen/ Makval toplamaya gediyerim.

Maslatmah: Sagimdan önce buzaginin inegin memesini bir miktar emmesi/ Kiz Narhanim, sen inegi maslat, ben de geliyerim.

Menç: Kalçanin üst kismi/ Bögün mençlerim agiriyer.

Mires: Meret (Beddua) / Vay mirese kalsin.

Motot: Sümük/ Ola mototun silsene!

Mur: Is, kurum/ Kazani kucahlamis, üstün mur etmissin.

Nekaten: Ne kadar/ Nekaten dediysem de beni dinlemedi.

Nikart: Civcivin yumurtadan çikma isareti/ Bah ki kurugun altindaki yumurtalar nikartlamis mi?

Nugda: Nokta/ Nugdasini görememissin!

Ohçur: Uçkur / Ohçuruna sahap ol.

Pati: Patlamis misir/ Biraz pati patlad da yiyah.

Pipin etma: Kaynama, cosma/ Pinde cucullar pipin ediyer.

Pileki: Ekmek pisirilen toprak kap/ Teze pilekilerde çadi bisürdüm.

Pin: Kümes/ Tavuhlari pine kapattin mi?

Pitik: Enik/ Komsunun dört tene pitigi var.

Poç: Koçan/ Lazudun poçuni tanalara verin.

Ponçah: Saçak/ Gelinin ponçahli bir tavsali var.

Pagaça: Pilekide pisen büyük ekmek/ Teze pagaça yoh mi?

Puti sönmis: Enerjisi kalmamis/ Eski Orhan’dan bir sey kalmamis, ela puti sönmis ki...

Puvar: Pinar/ Puvara su içmeye getti.

Sebi: Körpe çocuk/ O sebiye nesil da kiydin?

Siçremah: Ziplamah/ Sevincinden siçriyer.

Sirat: Peynir suyu / Siratsiz peynir kuru olur.

Toyhana: Düügün mekani (Açik havada) / Toyhanada kiz saraflanmaz.

Tesennüs: Vesveseli / Tesennüsli islere karisma.

Tada: Agabey, baba/ O, senin tadandur, ne dese yapacan!

Talda: Agaç, kaya veya damin alti/ Yagmurda islanma, taldaya gel!

Tavli: Semiz/ Kuziler tavlandi mi?

Tebehet: Tabiat, huy/ Seyfo’nun tebeheti çoh kötidür.

Tebelles olmak: Musallat olmak/ Nereden tebelles oldu basima!

Yaba: Agaçtan yapilmis harman aleti/ Yabay al da bu samani merege doldur.

Zafli konusmah: Yüksek sesle konusmak/ Ne zafli konusiyersin, sagir mi var?

Zati: Zaten/ Adamin camusi ölmis, ogli demis ki, ‘Baba zati satacahduh!”

Zuhum: Zikkim/ Bene ne zuhum degdi ki hastalandim!

Zuhumlanmah: Yemek(öfke sözü)/ Terekde kete var, al da zuhumlan!

Zuk: Kambur/ Çoh agir kaldurma zuklanursun!

Bu İçerik 10352 Kez Görüntülendi

Yorumlar

İbrahim Altunal

Çaxçax buna denir....

İbrahim Altunal - 1 Nisan 2006
Doğrudur. Kox eskiden mısır tarlası ve patates tarlalarını beklerken barınmak için yapılan küçük kulübelerdir. Çaxçax ise değirmen mantığı ile dönen taşın üzerinde, tahılın taşın içine dökülmesini sağlayan düzenektir. Bir de yine aynı mantıkla su akarı altına yapılan bir su değirmeni kanatçıklarından oluşan bir düzeneğe bağlı bir çaxçax daha vardır. Kanatlar döndükçe bir iple asılı duran teneke vb. şeylere değmesi ile ses yapan bir çiftçi icadıdır. Saygılarımla İbrahim Altunal...

Kültür ve Sanat Üye Listesi