Radikal Gazetesi

16/07/2009

Şavşat"taki selde yıkılarak dört kişinin ölümüne neden olan bentleri 2008"de DSİ"nin yarı maliyete yaptırdığı öne sürüldü. Şavşat Belediye Başkanı bent yapımında malzemeden çalındığını söylerken DSİ "Su miktarı hesapları aştı" savunması yaptı

Artvin’in Şavşat ilçesinde DSİ bentlerinin yıkılmasının ardından yaşanan sel felaketinde ölenlerin sayısı dörde yükseldi. Selde kaybolan bir çocuğun aranmasına dün de devam edildi. Şavşat Belediye Başkanı Mehmet Naci Köroğlu, bentlerde kaliteli malzeme kullanılmadığını öne sürerek “DSİ Bölge Müdürlüğü’nü Kaymakam ile uyardık ama sonuç çıkmadı. Hukuki mücadele başlatacağız” dedi.
DSİ’den yapılan açıklamadaysa gelen su miktarının ‘projede hesaplanan miktarı aştığı’, bölge heyelan bölgesi olduğu için 13 bentten beşinin yıkıldığı, eğer bentler hiç olmasaydı felaketin boyutunun daha da büyüyeceği savunuldu.

TBMM Başkanı Köksal Toptan ise sorunun kaynağına dikkat çekti: Sel felaketleri, altyapı yetersizliğinin giderilmesinin ne kadar büyük önem taşıdığını bir kez daha gözler önüne serdi.

Düğün davetiyesi dağıtıyordu

Artvin’in Savşat ilçesinde Tigrat Deresi önceki gün taştı. DSİ’nin 2008 yılında yapımına başladığı bentler yıkıldı. Görgü tanıklarının ifadesine göre elektrik direklerini aşacak yükseklikteki su önüne ne varsa katıp götürdü. 70 yaşındaki Lütfiye Acar ve 61 yaşındaki Dildar Demiral’ın cesetleri önceki gün, 59 yaşındaki Özgen Demiral ve 43 yaşındaki Mavinur Durmuş’un cesetleriyse dün, olay yerine 14-15 kilometre uzakta bulundu. Mavinur Durmuş, bir hafta sonra evlenecek kızının düğün davetiyesini dağıtırken sel sularına kapılmıştı.

Beş yaşındaki Selin Demiral’ın aranmasına ise şiddetli sağanak nedeniyle zaman zaman ara verildi. Arama çalışmasına jandarma arama kurtarma timi (JAK), sivil savunma ekipleri, AKUT’tan 70’i aşkın kişiyle arama kurtarma köpekleri katıldı.

Felaketin meydana geldiği yerde her perşembe pazar kurulduğu; sel 12 saat daha geç meydana gelseydi, ölü sayısının 100’ü aşabileceği öğrenildi.

‘Böyle yapacaksan, hiç yapma’

Şavşat Belediye Başkanı Mehmet Naci Köroğlu, felakete 2 milyon liraya mal olması gereken bentleri, yarı fiyatına imal ettirme hevesinin neden olduğunu söyledi:

“Dere üzerinde 13 bendin yedisi yıkıldı. Bentler amacına uygun yapılmadı. Kullanılan çimento yeterli değil, kum uygun değil, çakıl ucuz. ‘Halep oradaysa arşın burada. Beton burada, Şavşat burada. Sağlam olsa 13 bendin yedisi yıkılır mı? Temel yok, malzeme yok. 2 milyon lira diye söyleniyor Bayındırlık Bakanlığı’nın birim fiyatı. Ancak 935 bin liraya ihale edilmiş, verilmiş. Yüzde 50’den fazla fiyat kıran adam elbette çalacak, elbette ki bir şeyler yapacak.”

Köroğlu, 50 yaşında olduğunu, Şavşat’ta daha önce böyle bir felaket görmediğini vurguladı: “Orada 130 yıllık değirmen var. O değirmen düne kadar yaşıyordu. Bentler yapılmadan önce de aynı yağmur yağıyordu. Yedi bendin bozulmasıyla birden boşalan suyun gücünü düşünün. Ne olur? Beş katlı binanın beşinci katını da vurur. Değirmen yerinde yok. Dereden rastgele çıkarılan kumlu, taşlı, çamurlu şeye üç tane çimento katarsan böyle beton olur. Bentlerin yapımıyla ilgili konuyu kaymakama söyledim. Kaymakamlık da DSİ ‘ye aktardı. Ancak herhangi bir sonuç alınamadı. Bentlerin delinerek, suyun kontrollü olarak boşaltılması lazım. Bentler böyle yapılacaksa hiç yapılmasın. Eski deremiz daha güzeldi.”

DSİ: Şavşat perişan olurdu

DSİ’ye göre ise ‘bölgeye rekor yağış düştü, eğer bentler olmasaydı, felaketin boyutu daha da büyüyecekti’. DSİ 26. Artvin Bölge Müdürü Sezai Sucu, bentlere yönelik iddialarla ilgili olarak şunları söyledi:

“Şu anda ortada bir acı var. Bu acı varken çeşitli iddiaları ortaya atmak doğru değil. Ancak Şavşat’taki olayla ilgili gerekli laboratuvar kontrolleri yapılmış. Kalitede bir sorun yok. Burada 1000 yılda bir yaşanabilecek bir olayla karşı karşıyayız. Orada yaşayan halk da belki de hiç böyle bir yağışa şahit olmamıştır. Aşırı malzeme ve su geldi. Bu da bentlerin kenar kısımlarını yıktı. Orada yedi-sekiz tane daha bent var. Bakıldığında onlar görevlerini yaptı. Eğer o bentler olmasaydı tüm Şavşat perişan olurdu. Büyük bir afet meydana gelirdi. Ama yine de ortadaki iddialarla ilgili komisyon oluşturduk. Olayı her yönüyle araştıracağız.”

‘Yağmur çok yağdı’ savunması

Sucu’nun açıklamasının ardından DSİ 26. Artvin Bölge Müdürlüğü’nden bir de yazılı açıklama geldi. Açıklama şöyle:

“Tigrat Deresi’nin taşmasını önlemek amacıyla 2 kilometre tutan sekileme ve taşkın koruma duvarı projesi hazırlamış ve çalışmalara 2008 yılında başlanarak 2009 yılı Nisan ayında inşaat tamamlanmıştır. Şavşat ilçe merkezine kadar toplam 12 adet sekimiz bulunmaktadır. Bu sekilerden ilk yedi adeti sağlam olup kalan beş adeti hasar görmüştür.

Projelendirme debisi olarak Tigrat deresinde yapılan sekileme ve taşkın koruma duvarlarının bulunduğu kesitler saniyede 500 metreküp suyu geçirecek kapasitede belirlenmiştir. Gelen debinin bunun çok üzerinde olduğu tahmin edilmektedir. Şavşat ilçemizin Pazar yerinde daha önce ilçe belediyemiz tarafından 1.5 metre yüksekliğinde ve 6 metre genişliğinde tasarlanan ve yapılan taşkın koruma duvarı DSİ 26’ncı Bölge Müdürlüğü tarafından yetersiz görülüp yıkılarak yerine genişliği 11 metre ve yüksekliği 2 metre olan taşkın koruma duvarları yapılmıştır. Ancak gelen yağış o kadar şiddetli olmuştur ki bu kesitler bile yetersiz kalmış ve bu duvaraların üstünde yer alan yaya köprüsü dahi yıkılmıştır. Umudumuz başka ölüm ve acıların yaşanmamasıdır.”

TBMM Başkanı Köksal Toptan, yurdun çeşitli yerlerinde meydana gelen, can kaybı ve yaralanmalara neden olan sel felaketlerinin, altyapı yetersizliğinin giderilmesinin ne kadar büyük önem taşıdığını bir kez daha gösterdiğini belirtti. Konuyla ilgili yazılı açıklama yapan Toptan, Artvin’in Şavşat ilçesi, Bartın, Zonguldak, Ordu ve Bolu başta olmak üzere yurdun çeşitli yerlerindeki sel ve heyelan sonucunda meydana gelen can kaybı, yaralanma ve kayıplar nedeniyle büyük üzüntü duyduğunu ifade eti.