8 Mart Dünya Kadınlar Günü ve Türkiye’deki Durumu 1857 yılında, ABD’de dokuma işçisi kadınların daha insanca bir yaşam isteğiyle, eşitsizliğe ve ayrımcılığa, uzun ve insanlık dışı çalışma koşullarına karşı mücadeleye başladıkları 8 Mart, ilerleyen süreçte, tüm dünya kadınlarının kutladığı bir gün haline geldi.

1857’den beri dünyanın birçok ülkesinde kutlanan bu gün 1977 yılındaki Birleşmiş Milletler genel toplantısında Kadın Hakları ve Uluslararası Barış günü olarak kararlaştırılmış ve kadınların haklarının verilmesinin dünya barışını güçlendireceği kabul edildi. Böylece 8 Mart Birleşmiş Milletler’e üye ülkelerde ‘Uluslararası Kadın Günü’ olarak kutlanmaya başladı.

Osmanlı İmparatorluğu´nun ve Türkiye Cumhuriyeti´nin ilk kadın hakları savunucusu Halide Edip Adıvar olmuştur. Özellikle yayınladığı makaleleriyle ve İstanbul´da işgale karşı yaptığı konuşmalarıyla sadece kadın haklarını savunmakla yetinmedi ve Kuvayımilliye´yi destekledi. Türk kadınları bu protesto yürüyüşünde, kadın hakları için değil, vatanın istiklâli ve hürriyeti için yürüdüler. Kurtuluş Savaşı’na kadınlar yoğun biçimde katıldılar. Genç kız ve kadınlar elde silah bu savaşa katıldılar. Kadınlar, Kurtuluş Savaşı süresince kurulan Müdaafa-i Hukuk derneklerine doğrudan üye olarak katılmadılar. Bunun yerine ayrı ve sadece kadınları içine alan dernekler kurdular. 5 Kasım 1919’da, Sivas’ta, Anadolu Kadınları Müdaafa-i Vatan Cemiyeti’ni kurdular. Kurtuluş Savaşı’nda, Anadolu köylü kadınları geri hizmetlerde aktif rol oynayarak, cephane taşımada önemli rol almışlardır.

Günümüz Türkiye’sinde Kadınların Sorunları Resmi kurumlar tarafından açıklanan istatistiklere göre, Türkiye’de kadın cinayetlerinde son 10 yıl içerisinde %1.450 oranında artış olmuştur Türkiye genelinde kadınların neredeyse yarısı şiddete maruz kalıyor. Uzmanlara göre ülke genelinde eşi veya eski eşi tarafından fiziksel şiddete maruz bırakılan kadınların oranı %39. Varoşlarda bu oran %97’lere çıkıyor. Yaşadıkları fiziksel şiddeti kimseye anlatamayan kadınların oranı %48.5. Herhangi bir sivil toplum örgütüne ve polis, savcılık dahil hiçbir kuruluşa başvurmayanların oranı %92. Şiddetin en yoğun yaşandığı bölgeler ise Doğu ve İç Anadolu bölgeleridir. Günümüzde de, çalışan kadınların yüzde 35’i tarım ve hayvancılık sektöründe, ücretsiz aile işçisi olarak sosyal güvenceden yoksun olarak çalışmaya devam etmektedir Bunlarla birlikte, kadın ve erkek çalışanların ücret dengesizliği devam ediyor. Yapılan istatistiklerde, Küresel ve Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi’nde Türkiye 134 ülke arasında 129. sırada yer almıştır. 2010 İstatistiklerine göre Türkiyede 5 ilin nufusu kadar doğu blokundan gelen kaçak bayan çalışmaktadır.Dağılan Bağımsız devletler topluluğundan ülkemize gelen kadınların birçoğu fuhuş tuzağına düşerek kendilerini pazarlamaya başlamışlar ve bu da Türkiye’de pek çok ailenin maddi ve manevi sıkıntılara düşmesi ile birlikte boşanmaların artmasına sebep olmuştur.

Kız çocuklarının eğitiminin önündeki engeller

• Okul ve dersliklerin yetersizliği;

• Okulların yerleşim yerlerinden uzak olması ve birçok ailenin kız çocuklarının bu kadar yol gitmesini istememeleri;

• Ailelerin, çocuklarını, fiziksel koşulları elverişsiz, örneğin tuvaletsiz, su şebekesi olmayan okullara göndermek istememeleri;

• Birçok ailenin ekonomik güçlük içinde olması;

• Ailelerin erkekleri kızlara göre önde tutan geleneksel önyargıları;

• Çocukları evde yada başka bir işte çalıştırarak aile gelirine ek katkı sağlama eğilimi;

• Birçok ailenin kızlarının bir an önce evlenmesini eğitimden daha önemli görmesi;

Ülkemizde kadın haklarının geldiği nokta bakımından yasal birçok kazanımları olmasına karşılık, bu hükümlerin tam anlamı ile hayat bulduğunu söylemek de mümkün değildir.

Uluslararasında kadınlar için gelişmiş hakların, kadınların erkeklere eşit şekilde sahip olduğu sosyoekonomik, siyasi ve yasal hakların tamamına kavuşmaları dileğim ile 8 Mart Dünya Kadınlar Günü Kutlu olsun.

Önemli Not: 1950 yılında Mersin’den Belediye Başkanı seçilen Müfide İlhan, Türkiye’nin ilk kadın belediye başkanı olarak bilinse de bu doğru değildir. 1930 yılında çıkarılan Belediye Yasası ile kadınlara da belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı tanınması ile aynı yıl Sadiye Hanım, Yusufeli’nin Kılıçkaya (eski adı: Ersis) kasabasında belediye başkanı seçilmişti ve dolayısı ile “Türkiye’nin İlk Kadın Belediye Başkanı” unvanı Müfide İlhan’ın değil, Artvin’in Yusufeli ilçesinden Ersisli Sadiye Hanım’ındır.

Araştırmacı-Yazar Fevzi Torun
fevzitorun@hotmail.com

Örneği çok az olan ve amcamız olmaktan gurur duyduğumuz, veliköy halkından Selahattin ve Süleyman Torun”un babaları Alemdar Kaya’nın kayınpederi değerli insan Halit Torun 07/07/2008 tarihinde vefat etmiştir. Kendisine allahtan rahmet, tüm yakınlarına ve sevenlerine sabır ve başsağlığı diliyorum.

Fevzi Torun

Veliköy halkından herkes tarafından çok sevilen daima güler yüzlü güzel insan ”İlimdar Dede” yakalandığı o malum amansız hastalığa yenik düşerek 14 Mayıs 2007 günü vefat etmiştir. Kendisine allahtan rahmet, Yakınlarına baş sağlığı dilerim.
Espirilerini çok özliyeceğiz İlimdar Abi.....

Gördüğü ağır işkencelere ve baskılara karşın, bir ömrü son nefesine kadar düşüncelerinden taviz vermeden sürdüren devrimci öğretmen, eski TÖB-DER üyesi Enver Karagöz’ü yitirdik. Karagöz’ün ailesi, yakınları ve tüm mücadele arkadaşlarına baş sağlığı diliyor, anısı önünde saygıyla eğiliyoruz.

İnegöl’e bağlı Alanyurt beldesinde meydana gelen trafik kazasında Şavşat Kayadibi Köyünden, Murgul’dan emekli Yaşanur Ocaklı’nın (52) kullandığı ve içerisinde eşi, kızı ve torununun da bulunduğu özel otomobil 27/11/2006 günü saat: 14.00 sıralarında karşı yönden gelen TIR’ın altına girdi. Bu korkunç kazada Yaşanur Ocaklı İnegöl Devlet hastanesine kaldırıldı. Fakat yapılan tüm müdahalelere rağmen yaşamını yitirdi. Eşi Hidayet (50) kızı Yeşim Ocaklı (21) ağır yaralanarak Bursa’ya sevk edildi. Hidayet hanım Bursa Şevket Yılmaz Devlet Hastanesinde, kızı Yeşim Ocaklı Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde tedavi görmektedirler. Torunu Sena Uyanık (2) ise hafif yaralandı. Bugün (28/11/2006) saat 12.00’de aldığımız habere göre Hidayet hanım yoğun bakımdan çıkmış olup, kızı ise plastik cerrahide ameliyata alınmıştır.

Tanıdık dostu, komşuları ve arkadaşları tarafından temiz kalpli, şakacı ve sevecen bir kişiliğe sahip olan Yaşanur Ocaklı’nın vefatı İnegöl’de ve tüm tanıdıklarda büyük üzüntü yaratmıştır. Geniş bir aile ve dost çevresine sahip olan tüm Ocaklı ailesine başsağlığı diler, yaralılara acil şifalar dilerim.Fevzi Torun

No: Yaşanur Ocaklı’nın cenazesi 29/11/2006 öğlen namazını müteakip İnegöl’de toprağa verilecek.

1941 Şavşat Veliköy doğumlu. Bafra, Konya ve Şavşat’ta öğretmenlik yaparak 1991 yılında emekli olup Bursa’ya yerleşti. Sakin sessiz, kimsenin etlisine-sütlüsüne karışmayan olgun bir kişiliğe sahip olan değerli insan Vehbi abi, 4 Ağustos 2005 Perşembe günü eşiyle birlikte evinin bahçesinde otururken aniden rahatsızlanarak vefat etmiştir. Tüm Aliz ailesi ve sevenlerinin başı sağ olsun.

Fevzi Torun